Περιεχόμενο του μαθήματος
Σκοπός του μαθήματος είναι να γνωρίσουν οι φοιτητές/τριες πώς οι δυτικές κοινωνίες «ανακαλύπτουν» σε συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους τις διακριτές ηλικιακές κατηγορίες –παιδική ηλικία, νεότητα, γηρατειά. Σκοπός, επίσης, είναι να γνωρίζουν ποια θεωρούνται, ανάλογα με την ιστορική περίοδο, τα κεντρικά χαρακτηριστικά, τα ξεχωριστά προβλήματα, οι βασικές ανάγκες της κάθε ηλικιακής/κοινωνικής κατηγορίας, και σε αυτό το πλαίσιο ποιες είναι κάθε φορά οι κυρίαρχες αντιλήψεις για την καθεμία από αυτές, οι επίσημες πολιτικές από την πλευρά των κρατών και οι πρακτικές/παρεμβάσεις ανεπίσημων φορέων και οργανώσεων. Τέλος, εξετάζεται η έννοια της γενεάς, το νόημα που της αποδίδεται, οι όροι διαμόρφωσης των διαγενεακών σχέσεων μέσα από το πρίσμα είτε της αλληλεγγύης είτε του χάσματος και της σύγκρουσης, όπως αυτά γίνονται αντιληπτά σε διαφορετικά ιστορικά και κοινωνικά συμφραζόμενα ενεργοποιώντας αντίστοιχες πολιτικές.
Η διδακτέα ύλη του μαθήματος επικεντρώνεται στους παρακάτω άξονες περιεχομένου:
- Η ηλικία ως βιολογικό, κοινωνικό, πολιτικό χαρακτηριστικό. Οι φάσεις ζωής στο παρελθόν και σήμερα
- Η ιστορική εξέλιξη της κοινωνικής αντίληψης της παιδικής ηλικίας. Οι προκοινωνιολογικές και κοινωνιολογικές προσεγγίσεις της παιδικής ηλικίας
-Παιδιά και οικογένεια. Οι πολιτικές για τα παιδιά
- Η κοινωνική γένεση της έννοιας νεολαία και η εμφάνιση των νεανικών οργανώσεων -Η νεολαία ως ξεχωριστό αντικείμενο επιστημονικής μελέτης από τις αρχές του 20ού αιώνα
-Ο φόβος που προκαλεί μεταπολεμικά η νεολαία. Οι πολιτικές για τη νεολαία. Το «δισυπόστατο» του «προβλήματος» νεολαία τη δεκαετία του 1960
-Νομική και κοινωνική ενηλικίωση. Νέοι, εκπαίδευση, εργασία, οικογένεια
-Η ιστορική εξέλιξη της κοινωνικής αντίληψης του γήρατος
-Δημογραφική γήρανση. Γηρατειά, εργασία, οικογένεια, κοινωνικότητα
-Πολιτικές για τους ηλικιωμένους ανθρώπους
- Η έννοια της γενεάς. Η κοινωνική σημασία της γενεάς
- «Σύγκρουση» γενεών, «αλληλεγγύη» γενεών, η έμφυλη διάσταση