ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Στην παρούσα εργασία θα εξετάσουμε την οικογένεια στο πλαίσιο της πρόσφατης και συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Στο πρώτο μέρος της εργασίας εξετάζουμε την ιστορική διαδρομή της οικογένειας γενικά και ειδικότερα στην Ελλάδα, τους βασικούς ορισμούς της, την κοινωνιολογική μελέτη της δομής και των λειτουργιών της όπως και των μεταβολών τους. Οι μεταβολές αυτές συνδέονται με ευρύτερες οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές, όπως και με αλλαγές στο επίπεδο των οικογενειακών πολιτικών. Για παράδειγμα, η μαζική είσοδος των γυναικών στην εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας αλλάζει τις ενδοοικογενειακές ισορροπίες και σταδιακά οδηγεί την ΕΕ και την Ελλάδα στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση μέτρων «εναρμόνισης» της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής. Αναφερόμαστε στις γονικές άδειες, στις υποδομές φροντίδας κυρίως για τα παιδιά αλλά και για τους ηλικιωμένους. Στο δεύτερο μέρος της εργασίας, καταγράφουμε τους ορισμούς και τις διαφορετικές οπτικές που επιχειρούν να εξηγήσουν το φαινόμενο της οικονομικής κρίσης, ένα φαινόμενο που από το 2009 επηρέασε βαθιά την ελληνική κοινωνία δημιουργώντας ιδιαίτερα δύσκολες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. Οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις κατέφυγαν σε μηχανισμούς στήριξης και στην υπογραφή «Μνημονίων», που είχαν ως διακηρυγμένο στόχο τη λύση του οικονομικού αδιεξόδου και την επαναφορά της οικονομικής ανάπτυξης στην Ελλάδα –κάτι που ακόμα δεν είναι ιδιαίτερα ορατό. Τα μέτρα λιτότητας που τα «Μνημόνια» έφεραν μαζί τους, ταλαιπώρησαν τον ελληνικό λαό, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού βρέθηκε σε δεινή οικονομική κατάσταση, συχνά αδυνατώντας να καλύψει βασικές ανάγκες του. Στο τρίτο μέρος της εργασίας καταγράφουμε τη επίδραση της οικονομικής κρίσης στις ελληνικές οικογένειες, όπως και στις οικογενειακές πολιτικές. Εδώ, εντοπίζονται τόσο στοιχεία τα οποία δεν αλλάζουν δραματικά αλλά αποτελούν μια συνέχεια τάσεων που παρατηρούνται από τις προηγούμενες δεκαετίας (όπως η ηλικία απόκτησης πρώτου παιδιού από τις γυναίκες), όσο και στοιχεία που αλλάζουν, όπως η τέλεση πολιτικών γάμων, η ενδυνάμωση των οικογενειακών δικτύων υποστήριξης, η ενίσχυση των επιδοματικών οικογενειακών πολιτικών από την πλευρά του κράτους.