Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής ενισχύεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ η αύξηση των μεταναστευτικών ροών έχει αυξήσει αντίστοιχα και τις ανάγκες για πολιτικές κοινωνικής ένταξης του μεταναστευτικού πληθυσμού. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο συστήνονται τα Κέντρα Ένταξης Μεταναστών, ως παραρτήματα των Κέντρων Κοινότητας. Πρόκειται για δομές συμπληρωματικές των κοινωνικών υπηρεσιών των Δήμων, οι οποίες έχουν στόχο την πληροφόρηση και εξυπηρέτηση του μεταναστευτικού πληθυσμού που διαβιεί στα γεωγραφικά όρια του Δήμου, παρέχοντας εξειδικευμένες υπηρεσίες προώθησης της κοινωνικής ένταξης.
Σκοπός της παρούσης εργασίας είναι η διερεύνηση του τρόπου σχεδιασμού και λειτουργίας των Κέντρων Ένταξης Μεταναστών προκειμένου να αναδειχθεί ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης στον σχεδιασμό και εφαρμογή πολιτικών ένταξης μεταναστών και προσφύγων, λαμβάνοντας υπόψη τόσο την γενικότερη τάση ενίσχυσης του ρόλου της αυτοδιοίκησης στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής όσο και το εννοιολογικό πλαίσιο της ένταξης μεταναστών σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Μέσα από την μελέτη του νεοσύστατου θεσμού των Κέντρων Ένταξης Μεταναστών και την διενέργεια ποιοτικής έρευνας σε οχτώ (8) από αυτά, διαφαίνεται ο αποσπασματικός χαρακτήρας των πολιτικών ένταξης μεταναστών σε εθνικό επίπεδο, η εξάρτησή τους από κοινοτικούς πόρους και ο σημαντικός αλλά περιορισμένος ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης, οριοθετημένος από το κεντρικό κράτος. Αν και οι θεσμοί της τοπικής αυτοδιοίκησης, στον τομέα της κοινωνικής ένταξης μεταναστών, εξαρτώνται από το κράτος, ωστόσο, έχουν επιδείξει μια ευελιξία και αυτονομία στην ανάπτυξη δικτύων και συνεργασιών με την κοινωνία πολιτών που τους αναβαθμίζει σε παράγοντες διαμόρφωσης ενός νέου πλαισίου εφαρμογής κοινωνικών πολιτικών.