Η μελέτη των προγραμμάτων χρηματικών μεταβιβάσεων υπό όρους στην Λατινική Αμερική: Μια συγκριτική ανάλυση μεταξύ Βραζιλίας, Μεξικού και Νικαράγουας

Τα προγράμματα χρηματικών μεταβιβάσεων υπό όρους έχουν αναδυθεί τα τελευταία 20 χρόνια στις χώρες του αναπτυσσομένου κόσμου ως ένα νέο εργαλείο κοινωνικής πολιτικής με σκοπό την αντιμετώπιση της φτώχειας. Η προώθηση των προγραμμάτων χρηματικών μεταβιβάσεων σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο είναι αλληλένδετη με την επέκταση του νεοφιλελεύθερου συστήματος. Το νέο οικονομικό περιβάλλον, προκειμένου να αναπτυχθεί και να αναπαραχθεί, θεώρησε σκόπιμο να προβεί στο μετασχηματισμό του συστήματος κοινωνικής πολιτικής, δίνοντας έμφαση στα στοιχεία της επιλεξιμότητας και της επιβολής όρων. Η παρούσα διπλωματική εργασία αποτελεί μια συγκριτική μελέτη περιπτώσεων των προγραμμάτων χρηματικών μεταβιβάσεων υπό όρους που αναπτύχθηκαν στην Βραζιλία, το Μεξικό και τη Νικαράγουα. Η Βραζιλία και το Μεξικό πρωτοστάτησαν στην υλοποίηση των προγραμμάτων χρηματικών μεταβιβάσεων και υιοθέτησαν δύο από τα μεγαλύτερα προγράμματα. Αντίθετα, η Νικαράγουα ανέπτυξε ένα από τα μικρότερα προγράμματα, το οποίο υλοποιήθηκε σε μεταγενέστερο χρόνο. Σκοπός της εργασίας είναι η εξέταση των κινήτρων, των στόχων και των αποτελεσμάτων του κάθε προγράμματος και η αλληλεπίδραση αυτών με την πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα της εκάστοτε χώρας εντός της οποίας εφαρμόστηκε. Με αυτό το τρόπο, η συγκριτική μελέτη επιδιώκει να προσδώσει έμφαση στην ανάδειξη κοινών στοιχείων αλλά και διαφορών ανάμεσα στα προγράμματα. Μέσα από τη συγκριτική ανάλυση οι πολιτικές δυνάμεις και οι κοινωνικές διεκδικήσεις αναδείχθηκαν  ως κύριοι παράγοντες διαμόρφωσης και σχεδιασμού των προγραμμάτων. Οι πολιτικές δυνάμεις οι οποίες τείνουν προς τα αριστερά φάνηκαν να αναδεικνύουν τη προσβασιμότητα στο πρόγραμμα ως κοινωνικό δικαίωμα και να έχουν χαμηλές απαιτήσεις συνυπευθυνότητας από τους δικαιούχους. Αντίθετα, το πρόγραμμα χρηματικών μεταβιβάσεων που υλοποιείται από μία δεξιά ή κεντρώα κυβέρνηση διαθέτει μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ των όρων προσβασιμότητας και των προϋποθέσεων επιλεξιμοτήτας προς τους δικαιούχους. Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες όπως τα ποσοστά της φτώχειας, της ανισότητας καθώς και τα ποσοστά κάλυψης των πολιτών από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης σε κάθε χώρα αναδεικνύονται καθοριστικοί.