Σημεία αρνησικυρίας και Πολιτικές Μετατροπής στην Πολιτική Υγείας. Η περίπτωση της τελευταίας Μεταρρύθμισης του Συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (Ν.4486/2017)

Κανέλλα Σιμπερά
Περιγραφή

Η εργασία θέτει στο επίκεντρό της την εξέταση της δυνατότητας άσκησης αρνησικυρίας εκ μέρους της ιατρικής κοινότητας σε κάθε απόπειρα μεταρρύθμισης του συστήματος παροχής υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ). Οι έννοιες της πολιτικής επιστήμης που επιστρατεύονται σε αυτήν την προσπάθεια καταγραφής και ερμηνείας του φαινομένου αυτού είναι η «μετατροπή» (conversion), η «ρεμβοειδής μεταβολή» (drift), το «κρίσιμο σταυροδρόμι» (critical pathway),  οι «αύξουσες αποδόσεις» (increasing returns), το «σημείο αρνησικυρίας» (veto point). Το αντικείμενο αυτής της μελέτης αφορά την αποτύπωση αυτής της δυνατότητας του ιατρικού κόσμου και του τρόπου αντίδρασής του ενόψει των μεταρρυθμίσεων του συστήματος ΠΦΥ στην Ελλάδα και ιδίως της πιο πρόσφατης.

Η συγγραφή της εργασίας βασίστηκε σε βιβλιογραφική έρευνα, στην αναζήτηση και καταγραφή δημοσιευμάτων της περιόδου προετοιμασίας και εφαρμογής της μεταρρύθμισης του ν.4486/2017 και σε αρχειακό υλικό. 

Η μελέτη ξεκινά παρουσιάζοντας τα θεωρητικά εργαλεία ανάλυσης. Στη συνέχεια πραγματοποιείται η ιστορική αναδρομή της ΠΦΥ διεθνώς από την οποία προκύπτει και η τελική διαμόρφωση του περιεχομένου της. Από την παρουσίαση σε παγκόσμιο επίπεδο, επικεντρωνόμαστε στη συνέχεια στην Ελλάδα, απαριθμώντας όλες τις -ως επί το πλείστον ανολοκλήρωτες μεταρρυθμίσεις, με στόχο την ανάδειξη του γεγονότος πως τις διακηρύξεις υπέρ ενός δημόσιου και δωρεάν συστήματος διέψευσε η εν τοις πράγμασι ιδιωτικοποίησή του. Μετά την παρουσίαση του περιεχομένου του συστήματος ΠΦΥ που θεσπίστηκε με τον νόμο 4468/2017, λαμβάνει χώρα η περιγραφή της δεσπόζουσας θέσης της ιατρικής κοινότητας ως παίκτη αρνησικυρίας με δυνατότητα να παρεμποδίζει την εφαρμογή σημαντικών παραμέτρων της πιο πρόσφατης μεταρρύθμισης. Με επίκεντρο την ψήφιση του νόμου 4486/2017, η παρουσίαση των αντιδράσεων της ιατρικής κοινότητας σε αυτόν διακρίνεται σε δύο περιόδους: πριν και μετά τη ψήφισή του. Με τον τρόπο αυτό αναδεικνύεται η ισχύς αυτής της ομάδας πίεσης, καθώς επεξηγούνται οι μέθοδοι που επελέγησαν ώστε να μην υπάρξει θετική αντιμετώπιση της μεταρρύθμισης από το στάδιο κιόλας του σχεδιασμού της και εν συνεχεία, όταν αποτελούσε πλέον νόμος του Κράτους, να μην ολοκληρωθεί.

Ακαδημαϊκό Έτος
2019 - 2020